Nog meer vakantiedagen – wat doen we ermee ?
2020 is in vele opzichten een bizar jaar geweest. Een jaar waarin veel vragen zijn gesteld wat te doen met vakantiedagen. Een jaar waarin misschien ook weinig of geen vakantiedagen zijn opgenomen. Concluderend is dat veel werkgevers op het einde van 2020 hebben gezien dat het eindsaldi aan vakantiedagen vele malen hoger is dan andere jaren. Logisch gevolg is dat veel bedrijven de regeling over het meenemen van deze dagen naar het volgend jaar hebben losgelaten. Hieruit volgt dat medewerkers dan ook de vraag gekregen wat te doen met het restant vakantiedagen. Meenemen naar het nieuwe jaar of deze dagen laten uitbetalen.
Hoe worden vakantiedagen berekend ?
In Nederland heeft iedereen die werkt recht op vakantiedagen. Wettelijk is geregeld dat vakantie-uren gelijk zijn aan 4 keer contracturen. Werk je dus 40 uur per week, dan heb je per jaar recht op 160 vakantie-uren. Deze 160 vakantie-uren staan gelijk aan 20 vakantiedagen. We noemen deze 20 dagen de wettelijke vakantiedagen. Deze wettelijke vakantiedagen zijn dus bij de wet geregeld en worden altijd door de werkgever doorbetaald. Deze dagen worden dan ook altijd opgebouwd. Dus ziek, zwangerschapsverlof of ander soort arbeidsongeschiktheid? Het maakt niet uit, de opbouw gaat gewoon door. De enige uitzondering is als er ouderschapsverlof wordt opgenomen. Helaas wordt er dan niets opgebouwd.
Bijna elke werkgever biedt boven op deze wettelijke vakantie-uren nog extra uren aan. Extra vakantie-uren die net als de wettelijke vakantie-uren worden doorbetaald. Dit noemen we de bovenwettelijke vakantiedagen. Ze zijn niet bij de wet geregeld maar vaak wel in een CAO en binnen een arbeidsvoorwaardenregeling. De bovenwettelijke vakantiedagen worden in principe ook te allen tijde opgebouwd of het moet via de CAO of arbeidscontract anders geregeld zijn. Lees hier meer over wanneer en hoeveel vakantiedagen de werknemer recht heeft.
Vakantiedagen dagen en de vervaltermijn
Als werkgever is het belangrijk om medewerkers te stimuleren om regelmatig vakantie te nemen. Hierdoor blijft er een goede maar zeker gezonde werk-privé verhouding. Toch is dat niet de meest belangrijke reden. Veel werkgevers maar ook werknemers weten niet dat vakantiedagen een vervaldatum kennen! Voor wettelijke vakantiedagen is de vervaltermijn 6 maanden wat dus betekend dat op 1 juli van het nieuwe jaar de wettelijke dagen die zijn meegenomen vervallen. Uiteraard is wel van belang dat de werknemer de kans heeft gekregen om de wettelijke dagen op te nemen. Wordt een aanvraag gedurende het jaar afgekeurd, bijvoorbeeld wegens bedrijfsbelang, dan zal deze aanvraag in principe later in het jaar wel goedgekeurd moeten worden. Lees hier meer over hoe dat je vakantiedagen kunt opnemen. Mocht om wat voor reden het toch niet mogelijk zijn geweest om tijdig de wettelijke dagen op te nemen, dan kan de werknemer bezwaar indienen tegen het vervallen van deze dagen. Wordt dit bezwaar toegekend, dan geldt een nieuw vervaltermijn voor deze resterende dagen van 5 jaar.
Deze vervaltermijn van 5 jaar is voor de bovenwettelijke vakantiedagen standaard, mits er via CAO of arbeidsovereenkomst iets anders is vastgelegd. Het is dus mogelijk om via het personeelsreglement of arbeidscontract vast te leggen dat er een maximumaantal bovenwettelijke dagen mee mogen worden genomen naar het volgend kalenderjaar. Maar het is ook mogelijk om vast te leggen dat bovenwettelijke dagen aan het einde van het kalenderjaar vervallen. Alles is mogelijk maar het moet dus wel schriftelijk zijn vastgelegd.
Uitbetalen vakantiedagen
Doordat 2020 een vreemd jaar is geweest, 2021 niet anders is begonnen en er zeer waarschijnlijk dus veel vakantiedagen zijn meegenomen, is het niet ondenkbaar dat er in 2021 veel meer vakantie kan worden opgenomen. Toch zijn er genoeg medewerkers die het al moeilijk vinden om de 20 of 24 vakantiedagen per jaar op te maken. Voor deze groep is het dus fantastisch dat de mogelijkheid bestaat dat vakantiedagen kunnen worden uitbetaald.
Helaas! Het is niet mogelijk om de wettelijke dagen uit te laten betalen. Maar ook hier weer een uitzondering. Als een medewerker uit dienst gaat dan bestaat die mogelijkheid natuurlijk wel. Maar een nog mooiere optie is de volgende. Er bestaat de mogelijkheid dat deze wettelijke dagen worden meegenomen naar de nieuwe werkgever. Uiteraard dient dit in overleg met de vorige en nieuwe werkgever te gebeuren.
Ten slotte voor alle duidelijkheid. Bovenwettelijke vakantiedagen mogen ten alle tijden en op elk moment worden omgezet in geld.
Opnemen vrije dagen
Het onderscheid tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen is in de eerste plaats ontstaan om het ‘sparen’ van vrije dagen tegen te gaan. Vandaar dus dat de wettelijke vakantiedagen een vervaltermijn kennen. Dit is dus een van de eerste redenen waarom het belangrijk is dat vakantie-aanvragen worden goedgekeurd. Ten tweede is het belangrijk om werknemers te stimuleren regelmatig één of meerdere vakantiedagen op te nemen. Niet alleen goed voor de werk-privé balans maar uiteraard ook ter voorkoming dat de wettelijke dagen vervallen.
Helaas is het niet mogelijk om een werknemer te verplichten om eerst de bovenwettelijke dagen op te nemen. Hierdoor blijft het voor een werknemer nog steeds mogelijk om vakantiedagen te sparen. De mogelijkheid blijft dus bestaan dat een medewerker jarenlang de bovenwettelijke dagen niet opneemt en deze dus spaart. Samengevat kunnen we dus stellen dat het stimuleren van werknemers om regelmatig vakantie op te nemen om diverse redenen een goede actie is.
Een andere mogelijkheid om verlofdagen op te nemen is de volgende. Jaarlijks mag de werkgever dagen aanwijzen waarop verplicht één of meerdere vakantiedagen moeten worden opgenomen. Ook hier geldt weer dat dit schriftelijk moet zijn vastgelegd in de CAO, arbeidsovereenkomst of personeelshandboek. Uiteraard gaan deze verplicht opgenomen dagen van het vakantiesaldo af.
Heb jij ook te maken met werknemers die jaarlijks te veel vakantiedagen mee willen nemen naar het volgend kalenderjaar en heb je dit niet of nog niet goed vastgelegd? Laat mij het weten en laten we samen eens kijken hoe dat we dit voor zowel jou als werkgever maar zeker voor je werknemers positief kunnen gaan aanpassen.